Nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego w Cytadeli Warszawskiej
1460
Klątwa papieska i mediacje w trakcie wojny trzynastoletniej: historia Polski w walce z Zakonem krzyżackim

Klątwa papieska na Polskę. W trakcie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim, papież Pius II podjął próbę mediacji pomiędzy walczącymi stronami. Chciał on skierować wysiłek militarny obu państw przeciw Turkom. Wobec nie wpuszczenia do Polski legata, Pius II wydał bullę, w której ekskomunikował walczące z Zakonem stany pruskie oraz ich sprzymierzeńców, czyli króla polskiego i jego poddanych. Antypolski kurs stolicy apostolskiej zmienił dopiero nowy papież Paweł II, doprowadzając do mediacji toruńskich 1466 r. i…
Read More

Podczas wojny trzynastoletniej doszło do walk o Malbork. Miasto było już w rękach polskich w 1457 r., kiedy to zamek malborski został wykupiony od zaciężnych wojsk krzyżackich. W tym samym roku, w wyniku zdrady burmistrza malborskiego Bartłomieja Blume, m

Podczas wojny trzynastoletniej doszło do walk o Malbork. Miasto było już w rękach polskich w 1457 r., kiedy to zamek malborski został wykupiony od zaciężnych wojsk krzyżackich. W tym samym roku, w wyniku zdrady burmistrza malborskiego Bartłomieja Blume, miasto wróciło do krzyżaków, ale zamek pozostał w rękach polskich. W marcu 1460 r. wojska polskie z załogi zamkowej pod dowództwem Prandoty Lubieszewskiego oraz posiłki gdańskie przystąpiły do regularnego oblężenia i blokady miasta. Gdy wojska królewskie odcięły…
Read More

Starcie pod Pruszczem. W trakcie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską i stanami pruskimi a zakonem krzyżackim wojska krzyżackie w sile ok. 1 tys. zbrojnych dokonały wypadu pod Gdańsk i zdobyły basteję w Pruszczu. Gdańszczanie, błędnie poinformowani o ni

Starcie pod Pruszczem. W trakcie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską i stanami pruskimi a zakonem krzyżackim wojska krzyżackie w sile ok. 1 tys. zbrojnych dokonały wypadu pod Gdańsk i zdobyły basteję w Pruszczu. Gdańszczanie, błędnie poinformowani o niewielkiej liczbie nieprzyjaciół, dokonali wypadu do Pruszcza, gdzie wpadli w zasadzkę i zostali pobici. Zginęło 40 mieszczan, ponad 300 dostało się do niewoli. Zwycięskie wojska zakonne przeszły następnie pod Gdańsk, spaliły przedmieścia, po czym wróciły do swoich zamków. 

Fritz Raweneck, dowodzący wojskami krzyżackimi, zajął po krótkiej walce Puck. W zdobyciu miasta pomogli mu mieszczanie niechętni rządom zbiegłego szwedzkiego króla Karola Knutsona, który wcześniej wydzierżawił Puck od Gdańska.

Fritz Raweneck, dowodzący wojskami krzyżackimi, zajął po krótkiej walce Puck. W zdobyciu miasta pomogli mu mieszczanie niechętni rządom zbiegłego szwedzkiego króla Karola Knutsona, który wcześniej wydzierżawił Puck od Gdańska.

1461
Po jedenastomiesięcznych walkach, zbrojni z miasta Torunia wraz z wojskiem wojewody inowrocławskiego, starosty malborskiego Jana Kościeleckiego, odbili z rąk krzyżackich zamek w Świeciu nad Wisłą.

Po jedenastomiesięcznych walkach, zbrojni z miasta Torunia wraz z wojskiem wojewody inowrocławskiego, starosty malborskiego Jana Kościeleckiego, odbili z rąk krzyżackich zamek w Świeciu nad Wisłą.

1462
Na zjeździe w Głogowie spotkali się król Polski Kazimierz IV Jagiellończyk i król Czech Jerzy z Podiebradu. Władcy podpisali sojusz skierowany oficjalnie przeciw Turcji, a faktycznie przeciw atakom papieża Piusa II na Polskę (za wojnę z zakonem krzyżackim

Na zjeździe w Głogowie spotkali się król Polski Kazimierz IV Jagiellończyk i król Czech Jerzy z Podiebradu. Władcy podpisali sojusz skierowany oficjalnie przeciw Turcji, a faktycznie przeciw atakom papieża Piusa II na Polskę (za wojnę z zakonem krzyżackim) i Czechy (czeski monarcha uważany był za króla husyckiego). Porozumienie zbliżyło oba kraje i odsunęło groźbę walki zbrojnej króla polskiego o koronę czeską. Ponadto porozumienie zlikwidowało niebezpieczeństwo poparcia zakonu krzyżackiego przez władcę Czech w trakcie toczącej się…
Read More

Bitwa pod Świecinem. Polscy zaciężni pod dowództwem Piotra Dunina pokonali oddziały krzyżackie Fritza Ravenecka. Wygrana Dunina stanowiła punkt przełomowy, przechyliła szalę zwycięstwa na stronę Polski w toczącej się wojnie trzynastoletniej z zakonem krzy

Bitwa pod Świecinem. Polscy zaciężni pod dowództwem Piotra Dunina pokonali oddziały krzyżackie Fritza Ravenecka. Wygrana Dunina stanowiła punkt przełomowy, przechyliła szalę zwycięstwa na stronę Polski w toczącej się wojnie trzynastoletniej z zakonem krzyżackim.

1463
Bitwa na Zalewie Wiślanym.
Bitwa na Zalewie Wiślanym.

Jedno z najważniejszych starć wojny trzynastoletniej z zakonem krzyżackim. Bitwa stoczona została w odległości ok. 10 kilometrów od Elbląga, pomiędzy flotą wielkiego mistrza krzyżackiego Ludwika von Erlichshausena a flotą gdańską i elbląską. Zakończyła się przegraną wojsk krzyżackich.

1464
Zamek w Gniewie poddany: kluczowy punkt obronny Krzyżaków w rękach polskich podczas wojny trzynastoletniej

Kapitulacja krzyżackiego zamku w Gniewie, najważniejszego punktu oporu Zakonu nad dolną Wisłą podczas wojny trzynastoletniej. Krzyżacka załoga, na skutek długotrwałego odcięcia od zaopatrzenia, przekazała zamek stronie polskiej. Pieczę nad nim objął Tomiec z Młotkowa, rotmistrz królewski. Zamek oraz miasto oblegane były od 27 lipca 1463 r.

Biskup warmiński Paweł Legendorf podpisał w Elblągu układ pokojowy ze stanami pruskimi, w którym zawieszał walkę i aż do zakończenia wojny pozostawiał w rękach polskich miasta zajęte przez żołnierzy zaciężnych (m.in. Frombork i Ornetę). Układ przewidywał

Biskup warmiński Paweł Legendorf podpisał w Elblągu układ pokojowy ze stanami pruskimi, w którym zawieszał walkę i aż do zakończenia wojny pozostawiał w rękach polskich miasta zajęte przez żołnierzy zaciężnych (m.in. Frombork i Ornetę). Układ przewidywał też obsadzenie w przyszłości innych miast warmińskich przez załogi polskie oraz przystąpienie biskupa do wojny po stronie polskiej.

Początek nieudanych rokowań pokojowych w Toruniu. W schyłkowym okresie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim doszło do rozmów pokojowych w toruńskim ratuszu. Rolę rozjemców przyjęli posłowie hanzeatyccy z burmistrzem Lubeki Henrykiem

Początek nieudanych rokowań pokojowych w Toruniu. W schyłkowym okresie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim doszło do rozmów pokojowych w toruńskim ratuszu. Rolę rozjemców przyjęli posłowie hanzeatyccy z burmistrzem Lubeki Henrykiem Kastorpem na czele. Delegacji polskiej przewodził podkanclerzy Jan Lutek z Brzezia, zaś delegacji krzyżackiej komtur elbląski Heinrich Reuss von Plauen. W trakcie obrad, obie strony spierając się o ziemie pruskie, wysuwały argumenty prawno-historyczne. Polscy posłowie wystąpili m.in. z propozycją przeniesienia Zakonu na Podole,…
Read More

W trakcie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim Tomiec z Młotkowa dowodzący niewielkim oddziałem królewskiej piechoty wbrew rozkazom króla obległ Nowe. Krzyżacki dowódca broniący miasta, widząc szczupłość sił Tomca, wezwał posiłki ze

W trakcie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską a zakonem krzyżackim Tomiec z Młotkowa dowodzący niewielkim oddziałem królewskiej piechoty wbrew rozkazom króla obległ Nowe. Krzyżacki dowódca broniący miasta, widząc szczupłość sił Tomca, wezwał posiłki ze Starogardu, Kiszewy i Osieka, po czym przystąpił do skoordynowanego ataku na siły polskie. Oblegający zostali rozbici, około stu spośród nich straciło życie. Pozostali, w tym sam dowódca, schronili się na łodziach gdańskich operujących na Wiśle.

Gdańszczanie pod dowództwem rajców Jana von Herfordena i Macieja Kolmenera zdobyli Puck. Krzyżacka załoga dowodzona przez Baltazara von Dohna podpisała układ o kapitulacji. Miasto było przez Gdańszczan oblegane od 23 kwietnia.

Gdańszczanie pod dowództwem rajców Jana von Herfordena i Macieja Kolmenera zdobyli Puck. Krzyżacka załoga dowodzona przez Baltazara von Dohna podpisała układ o kapitulacji. Miasto było przez Gdańszczan oblegane od 23 kwietnia.

1465
Kapitulacja Nowego nad Wisłą. Załoga krzyżacka oblegana od 1 sierpnia 1464 r., nie mogąc liczyć na odsiecz, poddała miasto. Kapitulację przyjęli polscy rotmistrzowie: Tomiec z Młodkowa i Jan Jasieński. Według obustronnych uzgodnień załoga mogła bezpieczn

Kapitulacja Nowego nad Wisłą. Załoga krzyżacka oblegana od  1 sierpnia 1464 r., nie mogąc liczyć na odsiecz, poddała miasto. Kapitulację przyjęli polscy rotmistrzowie: Tomiec z Młodkowa i Jan Jasieński. Według obustronnych uzgodnień załoga mogła bezpiecznie opuścić miasto, zaś mieszczanie uzyskali amnestię. Nie objęła jednak tych spośród nich, którzy pomogli Zakonowi przejąć kontrolę nad miastem podczas toczącej się wojny trzynastoletniej. W wyniku kapitulacji Zakon utracił ostatni punkt oporu nad dolną Wisłą.

1466
Biskup warmiński Paweł Legendorf widząc sukcesy polskie w toczącej się wojnie trzynastoletniej z Zakonem Krzyżackim postanowił przejść na stronę królewską i wypowiedział Krzyżakom wojnę. Swoją decyzję umotywował niechęcią Zakonu do zawarcia traktatu pokoj

Biskup warmiński Paweł Legendorf widząc sukcesy polskie w toczącej się wojnie trzynastoletniej z Zakonem Krzyżackim postanowił przejść na stronę królewską i wypowiedział Krzyżakom wojnę. Swoją decyzję umotywował niechęcią Zakonu do zawarcia traktatu pokojowego z Polską. Równocześnie zezwolił żołnierzom polskim na obsadzenie wszystkich miast warmińskich.

W czasie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską i stanami pruskimi a zakonem krzyżackim oddziały polskie i gdańskie, po długotrwałym oblężeniu, opanowały Starogard. Gdy w lipcu 1466 r. pierścień wokół miasta został szczelnie zamknięty, załoga postanowiła

W czasie wojny trzynastoletniej pomiędzy Polską i stanami pruskimi a zakonem krzyżackim oddziały polskie i gdańskie, po długotrwałym oblężeniu, opanowały Starogard. Gdy w lipcu 1466 r. pierścień wokół miasta został szczelnie zamknięty, załoga postanowiła zaprzestać obrony. Nocą z 23 na 24 lipca obrońcy potajemnie opuścili Starogard, zostawiając w nim działa i tabory. Opuszczone miasto obsadził nową załogą Gotard z Radlina.

Pod koniec wojny trzynastoletniej książę szczeciński Eryk II przeszedł na stronę króla Polski i zawarł z nim przymierze w Bydgoszczy. Kazimierz IV Jagiellończyk zobowiązał się do obrony księcia, w zamian Eryk II przyrzekł, że uniemożliwi wrogom króla pols

Pod koniec wojny trzynastoletniej książę szczeciński Eryk II przeszedł na stronę króla Polski i zawarł z nim przymierze w Bydgoszczy. Kazimierz IV Jagiellończyk zobowiązał się do obrony księcia, w zamian Eryk II przyrzekł, że uniemożliwi wrogom króla polskiego przemarsz przez swoje ziemie. W ten sposób Zakon został odcięty od posiłków napływających z głębi Rzeszy. Ponadto król Kazimierz zezwolił Erykowi II na wykup z rąk załóg krzyżackich Lęborka i Bytowa oraz na pośrednictwo w rokowaniach z…
Read More

Wojska polskie dowodzone przez Piotra Dunina i rtm. Jana Synowca zdobyły Chojnice. Był to ostatni punkt oporu zakonu krzyżackiego na Pomorzu Gdańskim w trakcie wojny trzynastoletniej.

Wojska polskie dowodzone przez Piotra Dunina i rtm. Jana Synowca zdobyły Chojnice. Był to ostatni punkt oporu zakonu krzyżackiego na Pomorzu Gdańskim w trakcie wojny trzynastoletniej.

Podpisano drugi traktat toruński kończący wojnę trzynastoletnią z zakonem krzyżackim. Jego najważniejsze postanowienia mówiły o przyłączeniu do Polski Pomorza Gdańskiego, ziemi chełmińskiej, michałowskiej i biskupstwa warmińskiego oraz części Prus Dolnych

II pokój toruński, kończący wojnę trzynastoletnią (1454-1466) między Królestwem Polskim a Zakonem Krzyżackim, podpisano i zaprzysiężono w toruńskim Dworze Artusa w obecności króla Polski Kazimierza Jagiellończyka, wielkiego mistrza zakonu i legata papieskiego. W wyniku przegranej wojny, wielki mistrz Ludwik von Erlichshausen został zmuszony do oddania Polsce Pomorza Gdańskiego, ziemi michałowskiej i chełmińskiej. Dodatkowo w ręce polskie zostały wydane Żuławy Wiślane oraz miasta Elbląg i Malbork, a biskupie księstwo warmińskie zostało bezpośrednio podporządkowano królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi,…
Read More

1470
Hołd krzyżacki

Po zakończeniu wojny trzynastoletniej (1454-1466), na mocy II pokoju toruńskiego, każdy nowy mistrz Zakonu Krzyżackiego miał obowiązek złożyć hołd lenny królowi polskiemu, w przeciągu 6 miesięcy od momentu wyboru. Jednak Krzyżacy od początku starali się unikać tego obowiązku. Wielki mistrz Ludwik von Erlichshausen, który pierwszy zobowiązany był do złożenia hołdu do końca życia (zm. w 1467 r.) nie uczynił tego. Jego siostrzeniec i następca, Heinrich Reuss von Plauen, przymuszony zbrojnie przez Kazimierza Jagiellończyka, złożył królowi…
Read More

1471
Z Krakowa wyruszył dwunastotysięczny oddział wojska eskortujący na Węgry królewicza Kazimierza Jagiellończyka, syna króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka. Armią królewicza dowodził doświadczony dowódca z czasów wojny trzynastoletniej Piotr Dunin z Pra

Z Krakowa wyruszył dwunastotysięczny oddział wojska eskortujący na Węgry królewicza Kazimierza Jagiellończyka, syna króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka. Armią królewicza dowodził doświadczony dowódca z czasów wojny trzynastoletniej Piotr Dunin z Prawkowic. Celem wyprawy było obalenie króla Macieja Korwina i przejęcie rządów na Węgrzech.

1472
Zawarto rozejm między królem Węgier Maciejem Korwinem a królem Polski Kazimierzem IV Jagiellończykiem. Konflikt o tron czeski i węgierski wybuchł w 1471 r. Miejscem przyszłego zjazdu pokojowego wyznaczono Ołomuniec.

Zawarto rozejm między królem Węgier Maciejem Korwinem a królem Polski Kazimierzem IV Jagiellończykiem. Konflikt  o tron czeski i węgierski wybuchł w 1471 r. Miejscem przyszłego zjazdu pokojowego wyznaczono Ołomuniec.

W trakcie wojny z królem polskim Kazimierzem IV Jagiellończykiem biskup warmiński Mikołaj Tungen, korzystając z pomocy zaciężnych zwerbowanych w Prusach Krzyżackich, opanował Braniewo. Później jego łupem padły też inne miasta warmińskie. Król Polski nie

W trakcie wojny z królem polskim Kazimierzem IV Jagiellończykiem biskup warmiński Mikołaj Tungen, korzystając z pomocy zaciężnych zwerbowanych w Prusach Krzyżackich, opanował Braniewo. Później jego łupem padły też inne miasta warmińskie. Król Polski nie podejmował energicznego przeciwdziałania, gdyż zajęty był w tym czasie wojną z królem Węgier Maciejem Korwinem. 

1474
W Spiskiej Starej Wsi zawarty został pokój pomiędzy Polską a Węgrami. Nie zakończył on jednak konfliktu o tron węgierski i czeski pomiędzy Jagiellonami, a królem Węgier Maciejem Korwinem. Już jesienią tego samego roku walki wybuchły ponownie.

W Spiskiej Starej Wsi zawarty został pokój pomiędzy Polską a Węgrami. Nie zakończył on jednak konfliktu o tron węgierski i czeski pomiędzy Jagiellonami, a królem Węgier Maciejem Korwinem. Już jesienią tego samego roku walki wybuchły ponownie.

Potyczka pod Swanowicami na Śląsku między wojskami polskimi, dowodzonymi przez Jana Rytwiańskiego, a oddziałami Macieja Korwina, króla Czech i Węgier. Potyczkę, w której poległo kilkudziesięciu Węgrów, Polacy wygrali. Wojna z Maciejem Korwinem była spowod

Potyczka pod Swanowicami na Śląsku między wojskami polskimi, dowodzonymi przez Jana Rytwiańskiego, a oddziałami Macieja Korwina, króla Czech i Węgier. Potyczkę, w której poległo kilkudziesięciu Węgrów, Polacy wygrali. Wojna z Maciejem Korwinem była spowodowana rywalizacją Jagiellonów o tron węgierski i czeski.

Skip to content