Zdobycie Bredy przez 1. Dywizję Pancerną generała Stanisława Maczka.

Po lądowaniu w Normandii i zwycięskich walkach w sierpniu 1944 r. pod Falaise i Mont Omrel polska 1. Dywizja Pancerna pod dowództwem gen. bryg. Stanisława Maczka ścigała cofających się Niemców. We wrześniu polska jednostka wzięła udział w zdobyciu belgijskiej Gandawy. Następnie powierzono jej zadanie zdobycia Moerdijk położonego nad zatoką Hollands Diep u ujścia Mozy. Opanowanie tego rejonu pozwoliłoby aliantom na wykorzystanie portu w Antwerpii jako bazy zaopatrzeniowej, skracając linie zaopatrzeniowe z Normandii. 27 października 1. Dywizja Pancerna wraz z innymi oddziałami brytyjskiej 21. Grupy Armii uderzyła na nieprzyjaciela w kierunku Oosterhout, na północny-wschód od Bredy. 10. Brygada Kawalerii Pancernej z dwoma batalionami piechoty opanowała położone na południowy wschód od Bredy Gilze, a 10. Pułk Strzelców Konnych przeciął szosę Breda –Tilburg, odcinając Niemcom drogę odwrotu na wschód. Nocą z 27 na 28 października 1. Dywizja Pancerna otrzymała od feldmarszałka Montgomery’ego rozkaz opanowania Bredy, stolicy Brabancji a zarazem ważnego węzła drogowego. Polscy żołnierze przeprowadzili koncentryczny atak na miasto. 3. Brygada Strzelców z dwoma pułkami pancernymi miała uderzyć z południowego-zachodu, a 10. Brygada Kawalerii Pancernej częścią sił rozpoczęła natarcie z północnego-wschodu na Bredę. Reszcie sił brygady powierzono zadanie wyparcia przeciwnika za Kanał Wilhelminy. Niemcy próbowali kontratakować. Polakom udało się przełamać opór i wejść do miasta. Do 30 października zniszczono w Bredzie ostatnie punkty oporu nieprzyjaciela. Po jej opanowaniu polscy pancerniacy do 9 listopada 1944 r. walczyli o Moerdijk. Ludność stolicy Brabancji entuzjastycznie powitała polskich żołnierzy. W witrynach sklepowych pojawiły kartki z napisami: „Dziękujemy Wam Polacy”. Decyzją Rady Miejskiej żołnierzom polskiej dywizji pancernej przyznano honorowe obywatelstwo miasta. Po wojnie wielu jej żołnierzy osiedliło się w Bredzie. Powstał tam również polski cmentarz wojenny, na którym w 1994 r. został pochowany wśród polskich żołnierzy poległych w walkach o Holandię generał Stanisław Maczek.

Skip to content