Zastaw spiski była to umowa zawarta w Zagrzebiu pomiędzy królem węgierskim i niemieckim Zygmuntem Luksemburskim a królem Polski Władysławem Jagiełłą. W zamian za ogromną pożyczkę w wysokości 37 tys. kop groszy praskich (równowartość ok. 7,5 tony srebra), władca Węgier oddał w zastaw Polsce 13 miast spiskich: Lubowlę wraz z zamkiem, który stał się siedzibą nowo utworzonego starostwa spiskiego oraz miasta Podoliniec, Gniazda, Biała Spiska, Lubica, Matejowce, Nowa Wieś Spiska, Poprad, Ruszkinowce, Spiska Sobota, Spiskie Podgrodzie (bez zamku), Spiskie Włochy, Straże, Wielka, Wierzbów, Twarożne, wraz z okolicznymi ziemiami. Obszar zastawu nie był zwarty terytorialnie, składał się z kilku enklaw na terenie północnych granic Królestwa Węgier. Jednym z pierwszych starostów spiskich został mianowany Zawisza Czarny z Garbowa, najsłynniejszy polski rycerz, który pełnił tę funkcję od 1420 aż do śmierci w 1428 r. Ponieważ pożyczka nie został spłacona, zastawione tereny de facto przeszły pod panowanie polskie. Próby ich zbrojnego zajęcia przez Węgrów w latach 80. XV w. zakończyły się wyrokiem sądu papieskiego w Wrocławiu, przyznającej rację polskiemu królowi – Janowi Olbrachtowi.  W kolejnych latach sejmy węgierskie bezskutecznie starały się bezskutecznie wykupić Spisz z rąk polskich. Wiosną 1769 r., wykorzystując zajęcie zamku z Lubowli przez konfederatów barskich, wojska austriackie na rozkaz cesarza i króla Węgier Józefa II Habsburga zbrojnie zajęły Spisz oraz leżące w Małopolsce Podhale z Czorsztynem, Nowym Tagiem i Nowym Sączem, tym samym gwałcąc umowę zastawu. Okupacja tych terenów trwała do 1772 r., kiedy oficjalnie po I rozbiorze Polski, wcielono je do Węgier.