Żydowska Organizacja Bojowa była to zbrojna organizacja założona w getcie warszawskim z połączenia Organizacji Bojowej Bloku Antyfaszystowskiego, Cukunft i grup Akiba oraz młodzieżówki Bundu (Powszechnego Żydowskiego Związku Robotniczego na Litwie, w Polsce i Rosji;). Kilkusetosobowa organizacja uzbrajana i wspomagana była przez Armię Krajową, Gwardię Ludową i Korpus Bezpieczeństwa. Komendantem Głównym ŻOB został Mordechaj Anielewicz ps. „Aniołek”. Prowadziła ona działalność propagandową, szkolenia wojskowe, gromadziła broń, budowała bunkry, likwidowała zdrajców i agentów gestapo oraz przygotowywała plan obrony getta. Dowództwo ŻOB-u kierowało powstaniem w getcie warszawskim w kwietniu i maju 1943 r. Nieliczni członkowie, którzy przeżyli zagładę getta w stolicy Polski wzięli też udział w powstaniu warszawskim oraz walczyli w oddziałach partyzanckich różnych ugrupowań. Lokalne oddziały ŻOB podjęły walkę zbrojną także w Białymstoku i kilku innych miastach, która jednak nie przyniosła większych sukcesów.