W 1655 r. na ziemie Rzeczypospolitej wkroczyły armie szwedzkie rozpoczynając wojnę trwającą do 1660 r., zwaną „potopem”. Część szlachty koronnej i litewskiej podpisała akty poddania się nieprzyjacielowi. Wśród nich znalazł się hetman wielki litewski Janusz Radziwiłł, który oddał się pod opiekę królowi szwedzkiemu, Karolowi X Gustawowi. W odpowiedzi na ten fakt część wojska litewskiego wierna Janowi II Kazimierzowi, wypowiedziała posłuszeństwo Radziwiłłom i zawiązała konfederację w Wierzbołowie.