Ucieczka Henryka Walezego.

7 lipca 1572 r. zmarł Zygmunt August, ostatni przedstawiciel Jagiellonów na tronie polskim. Przed polskim sejmem stanęło zadanie ustalenia zasad wyboru przyszłego króla. Opracowano je na sejmie konwokacyjnym w styczniu 1573 r. Przyjęto, że Rzeczypospolita Obojga Narodów zostanie monarchią elekcyjną z obieranym przez ogół szlachty królem. 5 kwietnia 1573 r. odbyła się pierwsza wolna elekcja, którą wygrał kandydat francuski Henryk Walezy (Henri de Valois). W końcu stycznia 1574 r. przekroczył on granicę Rzeczypospolitej i skierował swój orszak do Krakowa, gdzie został oficjalnie przywitany przez urzędników. Miał 23 lata i brak mu było doświadczenia politycznego i wiedzy. Objął tron Polski nie wiedząc praktycznie nic o swoim nowym królestwie. Na wieść o śmierci swego brata, króla Francji Karola IX Henryk Walezy potajemnie opuścił Kraków. W granicach Rzeczypospolitej spędził niecałe pól roku. Królowi w ucieczce towarzyszyli jego lokaj Jean du Halde, kapitan gwardii Nicolas de Larchant oraz kilku dworzan. Ucieczkę króla szybko zauważono i Jan Tęczyński, kasztelan wojnicki, wyruszył za nim w pogoń. Monarchę dogoniono już za granicą. Henryk nie zgodził się na natychmiastowy powrót, obiecał jednak, że wróci do Polski. Ostatecznie wybrał dziedziczny tron francuski, panując do 1589 r. jako Henryk III, ostatni z dynastii Walezjuszy.