Był on jednym z najwybitniejszych działaczy patriotycznych przeł. XVIII i XIX w.; autor tekstu „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”, znanego jako „Mazurek Dąbrowskiego”, który od 1927 r., jest oficjalnie polskim hymnem narodowym. Uczestnik konfederacji barskiej i insurekcji kościuszkowskiej. Od 1794 r. współpracował z gen. Janem Henrykiem Dąbrowskim, z którym organizował Legiony Polskie we Włoszech. W 1807 r. tworzył administrację i wojsko na terytoriach zaboru pruskiego, które na mocy pokoju tylżyckiego weszły w skład Księstwa Warszawskiego. W trakcie wojny z Rosją w 1812 r. był jednym z inicjatorów ogłoszenia Konfederacji Generalnej Królestwa Polskiego. W latach 1815-1820 mieszkał w Warszawie, stolicy Królestwa Polskiego, gdzie od 1817 r. pełnił funkcję prezesa Sądu Najwyższego Królestwa Polskiego. Ostatnie lata życia spędził w swoim majątku w Manieczkach w Wielkopolsce.