Podczas insurekcji kościuszkowskiej w Wielkopolsce wybuchło powstanie przeciw Prusakom. Do pierwszego wystąpienia doszło w Brześciu Kujawskim. Przywódca insurgentów kasztelan brzesko-kujawski Dionizy Mniewski z niedużym oddziałem powstańczym uderzył na garnizon pruski w Brześciu i po krótkiej walce rozbroił go. Dzień później powstańcy brzescy wyzwolili Włocławek i przechwycili w nim duży transport amunicji dla oblegających Warszawę wojsk pruskich. W ciągu kilku dni powstanie ogarnęło większość Wielkopolski: dawne województwa brzesko-kujawskie, część inowrocławskiego, kaliskiego, sieradzkiego, gnieźnieńskiego i poznańskiego. Zaskoczone zrywem siły pruskie nie były w stanie go stłumić. Utrzymały się jedynie większe garnizony pruskie m.in. w Poznaniu.