Początek operacji „Ostra Brama”

Na rozkaz Komendanta Głównego Armii Krajowej gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego została przygotowana „Akcja Burza”, mająca na celu podjęcie działań przeciw wojskom niemieckim bezpośrednio przed wkroczeniem oddziałów Armii Czerwonej na ziemie II RP i wystąpienie wobec władz radzieckich w roli gospodarza terenu. Oddziały AK Okręgów Wileńskiego i Nowogródzkiego opracowały plan samodzielnego zdobycia Wilna pod kryptonimem „Ostra Brama”. Jej dowódcą został ppłk Adam Szydłowski „Poleszczuk”. W obliczu nadciągających wojsk radzieckich dowódca Wileńskiego Okręgu AK ppłk Aleksander Krzyżanowski „Wilk” wydał rozkaz o wcześniejszym uderzeniu na miasto. W trakcie działań do Polaków dołączyły oddziały Armii Czerwonej. Ogółem w operacji wileńskiej wzięło udział 9 tys. żołnierzy AK. Zakończone sukcesem walki z Niemcami o Wilno skończyły się 13 lipca 1944 r. Mimo współpracy podczas operacji, wkrótce po zdobyciu miasta Sowieci aresztowali oficerów i rozbroili większość oddziałów Armii Krajowej na Wileńszczyźnie. Cześć z nich została początkowo umieszczona w obozie w Miednikach skąd 1/4 zbiegła, zaś oficerów wywieziono do Riazania. Niektórzy po pewnym czasie zdecydowali się wstąpić w szeregi 1. Armii Wojska Polskiego, walczącej u boku Armii Czerwonej. Większość została jednak przymusowo wcielona do pułku rezerwowego Armii Czerwonej, zaś po odmowie złożenia przysięgi osadzona w obozie dla internowanych żołnierzy AK w Kałudze.Zgodnie z planem „Burza” oddziały Okręgów Wileńskiego i Nowogródzkiego Armii Krajowej przygotowały plan samodzielnego zdobycia Wilna przed wkroczeniem Armii Czerwonej pod kryptonimem „Ostra Brama”. Dowódcą operacji został ppłk Adam Szydłowski „Poleszczuk” .Wobec nadciągających wojsk radzieckich dowódca Wileńskiego Okręgu AK ppłk Aleksander Krzyżanowski „Wilk” wydał rozkaz o wcześniejszym uderzeniu na miasto. W trakcie działań do Polaków dołączyły oddziały radzieckie. Ogółem w operacji wileńskiej wzięło udział 9 tys. żołnierzy AK. Walki z Niemcami o Wilno skończyły się 13 lipca. Wkrótce po zdobyciu miasta Sowieci aresztowali oficerów i rozbroili większość oddziałów Armii Krajowej na Wileńszczyźnie.

Skip to content