Lufa kuta ze stali damasceńskiej, dł.71,5 cm, gwintowana ( 9 bruzd), z zewnątrz ośmiokątna, równomiernie zwężająca się w kierunku wylotu, przy samym wylocie pogrubiona. Niewielki warkocz przybity gwoździem do oprawy. Nad wylotem miedziana muszka, nad dnem lufy niski ostrołuk z trzema otworami – celownik przeziernikowy na cztery odległości. Część denna i wylotowa zdobione symetrycznym złotym ornamentem, wykonanym techniką al azzimina. Gęstym złoconym ornamentem pokryty również celownik i niewielki, płaski warkocz. Nad częścią denną ryty w stali stylizowany wzór roślinny; na niewielkim kartuszu nabijany złotem napis literami arabskimi (imię wykonawcy?). Zamek skałkowy typu tureckiego z pionowo kanelowanym lustrem krzesiwa. Śruba szczęk kurka z wąsami złoconymi na końcach, ozdobiona na szczycie kulką drewnianą, tak samo jak dźwignia bezpiecznika. Cała powierzchnia zamka zdobiona gęstym ornamentem roślinnym intarsjowanym złotem. Na dolnej stronie sprężyny tak samo wykonana data wg kalendarza muzułmańskiego, obwiedziona złotą ramką: „1222” [ 1806/7 r.]. Osada z drewna orzecha kaukaskiego w poprzeczne słoje. Łoże sięgające na 4,5 cm od wylotu lufy, z krytym kanałem na stempel, mocowane sześcioma ruchomymi bączkami z blachy srebrnej niskiej próby, zdobionych rytym ornamentem kwiatowo – roślinnym. Kolba ze stopką w przekroju zbliżoną do pięciokąta, w typie janczarki, bogato zdobiona intarsjami z kości, częściowo barwionej na zielono, gęsto nabijanej delikatnymi mosiężnymi ćwieczkami i rozetkami. M. in. na bokach kolby duże, zielone, sześciopłatkowe rozety w białym kole. Stopka z płytki kościanej barwionej na ciemny brąz, przybita gwoździkami. W dolnej części łoża dwa podłużne otwory do zamocowania pasa, obramowane intarsjami z zielonej kości. Język spustowy krótki, w kształcie zaokrąglonego stożka, bez kabłąka. Bogate zdobienie charakterystyczne dla okresu adżarskiego. Strzelba stanowi jeden z najlepszych przykładów luksusowej broni perskiej, prawdopodobnie myśliwskiej, z niewielkimi wpływami tureckimi – m. in. kształt osady.
Przekazana do Muzeum Wojska przez Jana Kowalewskiego.

Persja, ok. 1807 r.
Żelazo, drewno, srebro, złoto, mosiądz, kość
Dł. 103,5 cm, kaliber 14,0 mm, masa 2,46 kg

Bogdan Klejn