Tarcza renesansowa wykonana z żelaznej blachy, zdobiona techniką repusowania, cyzelowania, grawerowania oraz pokryta złotą inkrustacją. W polu środkowym ukazana jest bitwa na moście; żołnierz – kawalerzysta powstrzymuje zwarte szyki atakujących, podczas gdy oddział saperów wyposażony w narzędzia próbuje zniszczyć przeprawę uniemożliwiając tym samym przedostanie się napastników na drugi brzeg. Most dwuprzęsłowy, kamienny; w tle ukazane jest miasto posadowione na wzgórzach. Walczący przedstawieni są w uzbrojeniu ochronnym stylizowanym na antyczne, mają zbroje torsowe, owalne tarcze i hełmy otwarte zaopatrzone w grzebienie z kitami. Wśród broni zaczepnej są łuki, włócznie, halabardy i szable zaopatrzone w proste, krzyżowe jelce. Scena nawiązuje do podania o Horacjuszu Coclesie (Jednookim), który w 507 roku p.n.e. broniąc mostu na Tybrze przed atakującymi Rzym Etruskami pod wodzą króla Porsenny, powstrzymał wrogów tak długo, aż most został zniszczony i niebezpieczeństwo zażegnane; sam zginął w nurtach Tybru. Był pierwszym rzymskim bohaterem, którego uczczono w Rzymie posągiem. Wokół sceny środkowej, na bordiurze, fryz figuralny – ludzkie postaci wśród ornamentów i maszkaronów. Średnica tarczy 57cm, ciężar 4,30kg.
Pozyskana do zbiorów Muzeum w 1945 roku.
Zabytek ten należy do popularnych w okresie renesansu ozdobnych tarcz, jakie wykonywane były w warsztatach włoskich, niemieckich, flamandzkich i francuskich. Bardzo często stanowiły komplet wraz z równie kunsztownie zdobionymi, paradnymi zbrojami. Najpopularniejszymi wątkami umieszczanymi na zewnętrznych powierzchniach były sceny związane z mitologią lub historią antyczną. Takie ozdobne elementy uzbrojenia ochronnego posiadali także polscy królowie; w Sztokholmie przechowywane są okrągłe, luksusowe tarcze należące niegdyś do Zygmunta Augusta, a zabrane z Warszawy w 1655 roku.
Podobnej wielkości i kształtu tarcze, jednakże o zdecydowanie bardziej surowej formie estetycznej, wykorzystywane były w XVI wieku bojowo; posługiwali się nimi piechurzy walczący bronią sieczną – mieczem, szablą, rapierem.
Michał Mackiewicz
