Nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego w Cytadeli Warszawskiej

Sztandar regulaminowy wzoru 1927, ufundowany przez społeczeństwo Przemyśla i ziemi przemyskiej wręczony przez gen. dyw. Juliusza Rómmla 29 maja 1938 w Krakowie.
Sztandar wykonany z białego jedwabiu o wymiarach 65×65 cm, obszyty złotą frędzlą z trzech stron. Na prawej stronie czerwony krzyż kawalerski, pośrodku umieszczono haftowanego srebrną nicią orła wz. 1927 w wieńcu z gałązek wawrzynu pomiędzy ramionami krzyża umieszczono mniejsze wieńce w których znajduje się liczba; „10” Na lewej stronie znajduje się krzyż kawalerski pośrodku w wieńcu laurowym umieszczono napis: „HONOR I OJCZYZNA”. W prawym górnym rogu umieszczono na tarczy wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej; w lewy górnym na tarczy wizerunek świętej Barbary; w prawym dolnym herb Przemyśla; w lewym dolnym odznakę pamiątkową 10. pacu. Na ramionach krzyża znajdują się napisy przypominające miejsca walk pułku i tak na górnym: „LE MANS-SENS-ISCHES 1. II. 1919”; na dolnym: „MAŁORYTA 6-9. IX. 1920 KOBRYŃ-SŁUCK 29. IX.-11. X. 1920”; na lewym: „BORYSÓW 22-28. IX. 1919”; na prawym: „RADZYMIN 13-16. VIII. 1920”
Po mobilizacji dowódca pułku płk. Janusz Bokszczanin przekazał sztandar pod opiekę st. ogn. Władysławowi Nowinie-Pikoniowi tenże ewakuował się wraz z nadwyżkami pułku na wschód w rejonie Ottynii 19 września polscy żołnierze zostali wzięci do niewoli przez Armię Czerwoną. Pikonowi i ogn. Franciszkowi Stecowi udało mu się uniknąć niewoli sowieckiej wraz z płatem sztandaru i szafą, przedostali się przez zieloną granicę do Przemyśla. Sztandar został ukryty w mieszkaniu Pikonia. W 1940 roku przeniesiono go do mieszkania Władysławy Paprockiej znajomej Pikonia. We wrześniu 1945 roku Władysław Pikoń odebrał od niej sztandar i przekazał do Rejonowej Komendy Uzupełnień w Żywcu, następnie znak przemyskich artylerzystów został przykazany do Dowództwa Okręgu Wojskowego w Krakowie. MWP w 1959 roku otrzymało informacje o odnalezieniu sztandaru jednakże poszukiwania w Krakowie nie przyniosły rezultatu. W roku 1965 sztandar został przekazany do MWP przez Henryka Gorzelnego tenże otrzymał sztandar od Aliny Borowiec żony kierownika biblioteki wojskowej w Krakowie. Przy sztandarze zachowała się szarfa w barwach narodowych.

Michał Pacut

Skip to content