Plakat plebiscytowy „Ratujmy Górny Śląsk”

W górnej części napis: „RATUJMY GÓRNY ŚLĄSK”, poniżej: „KOMITET. ZJEDNOCZENIA. GÓRNEGO. ŚLĄSKA. Z. RZECZPOSPOLITĄ. POLSKĄ”

Autorem plakatu wydrukowanego w Drukarni Litografii Artystycznej W. Główczewskiego w Warszawie w 1921 roku jest Jan Świerczyński, warszawski artysta malarz. Alegoryczna treść przedstawia mocno pokrwawionego i omdlałego mężczyznę podtrzymywanego przez żołnierzy. Żołnierze są w mundurach armii Hallera, na czapce widnieje biały orzeł. Zamysł tej kompozycji jest oczywisty, wolność, którą na plakacie symbolizuje postać anioła, może przynieść Górnemu Śląskowi jedynie Polska i jej armia. Dzieło to wpisywało się z jednej strony w plebiscytową akcję propagandową, z drugiej miało mobilizować społeczeństwo byłej Kongresówki w niesieniu pomocy Ślązakom i wspomaganiu ich wysiłków mających na celu przyłączenie się do Polski. Obraz przedstawiony na plakacie jest wierną kopią zdjęcia opublikowanego w warszawskim „Tygodniku Ilustrowanym” kilka dni po zakończeniu I Powstania Śląskiego. Na zdjęciu widać śmiertelnie rannego mężczyznę – 20-letniego robotnika Ignacego Hasse, uczestnika walk, podtrzymywanego przez polskich sanitariuszy. Został on bestialsko zamordowany przez niemiecki Grenzschutz podczas przekraczania granicy z Polską po upadku Powstania w 1919 roku.

papier, litografia barwna
wymiary 146 x 91cm

Michał Mackiewicz

Skip to content