Nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego w Cytadeli Warszawskiej

Twórcą tego pistoletu była Karel Krnka, który w swej konstrukcji połączył m.in. rozwiazania stosowane w pistolecie Roth – Steyr i Colt – Browning wz. 1900, tworząc w rezultacie nowa, eklektyczna w swej istocie broń. Zastosowano w nim specjalnie opracowany do użycia w tej broni nabój 9 x 22,7 mm Steyr, który był dłuższy od uważanego wówczas za silny naboju Parabellum. W odróżnieniu od naboju Parabellum pocisk miał bardziej szpiczasty kształt a łuska wypełniona była silniejszym ładunkiem miotającym. Dzięki temu nowy nabój charakteryzował się dobrą efektywnością połączoną z dobrą zdolnością penetracji.
W związku z zastosowaniem tak silnego naboju konieczne było zastosowanie w broni zamka zaryglowanego w momencie strzału. Przyjęto rozwiązanie polegające na ryglowaniu wykorzystującym krótki odrzut lufy połączony z jej obrotem. Cztery występy na lufie zaryglowywały lufę i nadawały jej ruch obrotowy. Po strzale lufa cofała się o 8 milimetrów, będąc połączona w tym czasie z zamkiem za pomocą dwu górnych występów, następnie dzięki trzeciemu występowi i odpowiednim nacięciom w zamku lufa obracała się o 20 stopni, wskutek czego następowało odryglowanie. W tym momencie czwarty występ dochodził do końca swej prowadnicy i zatrzymywał lufę. Zwolniony w tym momencie zamek cofał się napinając sprężynę zamkową i zewnętrzny kurek. Jednocześnie była wyrzucana łuska. Powracając zamek wprowadzał nowy nabój do komory a lufa pchnięta do przodu ryglowała się górnymi wycięciami. W chwycie umieszczony był niewymienny magazynek ładowany z 8 nabojowego ładownika. Wadą pistoletu była mała celność wynikająca z ruchomości lufy oraz to, że chwyt umieszczony był pod zbyt prostym kątem. W rezultacie przy strzelaniu instynktownym, bez precyzyjnego celowania trafiało się poniżej celu.
Wbrew oczekiwaniom konstruktora jego broń nie zdobył popularności. W rezultacie pistolet nie rozpowszechnił się – głównym rynkiem jego zbytu pozostała monarchia austro-węgierska, gdzie przyjęto go do uzbrojenia armii. Nieco egzemplarzy sprzedano do Rumunii i Bawarii (co zresztą wynikało z koligacji dynastycznych a nie szczególnych cech tej broni).
W 1938 roku w wyniku wcielenia armii austriackiej broń ta weszła do arsenału Wehrmachtu. Z powodu nietypowości amunicji Niemcy podjęli decyzję o przeprowadzeniu adaptacji tych pistoletów do naboju Parabellum. Tak zmienione pistolety oznaczone są na zamku puncą 08 lub P-08. W rezultacie przerobiono około 50 tysięcy tych pistoletów z ogólnej liczby wyprodukowanych 250 tysięcy egzemplarzy. Nosiły one oznaczenie Pistole Mod. 12. (ö).
Polscy żołnierze z bronią tego typu zetknęli się zarówno w czasie I wojny światowej – w Legionach, okresie międzywojennym jak i w konspiracji w czasie II wojny światowej.

[b]Dane taktyczno – techniczne[/b]
Kaliber 9 mm
Nabój 9 mm Steyr 9 x 22,7 mm
9 mm Parabellum x 19 mm
Prędkość początkowa pocisku 355 m/sek. (Steyr)
Długość broni 216 mm
Wysokość 143 mm
Długość linii celowniczej 160 mm
Masa bez amunicji 1,02 kg
Długość lufy 128 mm
Gwint 4 bruzdy prawoskrętne o skoku 200 mm
Pojemność magazynka 8 nabojów
Donośność skuteczna 50 m

Witold Głębowicz

Skip to content