Obraz olejny na płótnie nieznanego malarza z XVIII wieku przestawiający bitwę pod Kliszowem stoczoną pomiędzy wojskami sasko-polskimi ze Szwedami w dniu 19 lipca 1702 roku.
Na pierwszym planie przedstawiony anioł naprowadzający na cel armatę z której strzał oddaje generał Marcin Kątski. Zgodnie z legendą wystrzelony pocisk miał zabić szwagra Karola XII, księcia Fryderyka, gdy ten prowadził do ataku oddziały szwedzkie na prawe skrzydło armii sasko-polskiej. Obok generała, tyłem do widza, oficer artylerii konno. Z prawej strony obrazu, za działami, stoją oficerowie. W głębi widoczne wojska szwedzkie.

Bitwa pod Kliszowem była jedną z większych batalii Wielkiej wojny północnej (1700 – 1721). Armią sasko-polską dowodził August II Mocny, król polski a zarazem elektor saski, miał pod swoją komendą około 16 tysięcy Sasów oraz około 6,5 tysiąca wojska koronnego dowodzonego przez hetmana wielkiego koronnego Hieronima Lubomierskiego. Wojska szwedzkie liczyły około 12 tysięcy żołnierzy, a dowodził nimi król Szwecji Karol XII. W tej bitwie okazało się, że staropolska sztuka wojenna święcąca triumfy na XVII-wiecznych polach bitew nie jest w stanie przeciwstawić się nowoczesnej armii zachodniego wzoru. Straty armii saskiej wynosiły około 2000 zabitych, 700 rannych i blisko 1000 wziętych do niewoli. Armia koronna straciła około 80 poległych. Z szeregów Szwedzkich ubyło około 1000 zabitych i 900 rannych żołnierzy.

Fryderyk Holstein-Gottorp – urodzony w 1671 r., zginął pod Kliszowem w 1702 r. 12 maja 1698 r. poślubił w Karlbergu Hedvigę Sophię Augustę zostając w ten sposób szwagrem króla szwedzkiego Karola XII. Obaj młodzieńcy poznali i zaprzyjaźnili się wcześniej podczas dzikich ekscesów jakie wyczyniali w 1698 r. na ulicach Sztokholmu. Książę Fryderyk zginął w bitwie pod Kliszowem prowadząc do ataku jazdę szwedzką. W Rębowie stanął okazały grób, ozdobiony kamienną figurą, gdzie spoczął padły w bitwie szwagier Karola XII.

Marcin Kazimierz Kątski herbu Brochwicz ur. 1636 r., zmarł w 1710 r. od 1667 r. sprawował nieprzerwanie funkcję generała artylerii koronnej. Zasłynął między innymi budową drogi i przeprowadzeniem polskiej artylerii oraz jazdy przez góry Lasu Wiedeńskiego. Dowodził artylerią koronną w bitwie pod Kliszowem.

Wymiary:
68 x 100 cm

Jarosław Godlewski