Miecz z XIII/XIV wieku; znaleziony w m. Przydatki pow. Sztum,

Obiekt wykopaliskowy, znaleziony w 1926 roku (znalezisko przypadkowe), bardzo silnie skorodowany, końcówka sztychu ułamana

Miecz o głowni obosiecznej, zwężającej się symetrycznie w kierunku sztychu, z pojedynczym zbroczem sięgającym 2/3 długości głowni. Jelec prosty krzyżowy, w przekroju owalny, z rozszerzonymi końcami. Trzon płaski, zwężający się ku głowicy. Głowica masywna, w formie dwóch ściętych stożków złączonych podstawami; na niej sześć wklęsłych znaków w postaci krzyża równoramiennego, dwa na płaszczyznach przedniej i tylnej, cztery na otoku. Głowica osadzona za pomocą stożkowej nakładki, zaklepanej końcówką trzpienia.

Wymiary: długość – 103 cm, długość głowni – 80 cm, szerokość głowni u nasady – 5 cm, waga 1,28 kg

W zbiorach muzeum od 1945.

Zabytek opublikowany w pracy M. Głoska i A. Nadolskiego pt. Miecze średniowieczne z ziem polskich, Acta Archaeologica Lodziensia, nr 19, s. 47, Tabl. XVI, Łódź 1970

Wg typologii R.E. Oakeshotta miecz należy do typu XIII, I, 2 (głownia, głowica, jelec). Reprezentuje on tzw. „wielkie miecze”, czyli egzemplarze masywne, stosunkowo długie, o dużych dyskoidalnych głowicach i rękojeściach półtoraręcznych, sposobne zwłaszcza do cięć (słabo wykształcony sztych). Pojawiają się one w XIII wieku i stanowią odpowiedź na coraz doskonalsze uzbrojenie ochronne (wzmocnienie kolczugi elementami płytowymi). Są charakterystyczne zwłaszcza dla Europy Północno-Wschodniej. W Polsce typy XIII i XIIIa (dłuższy, dochodzący niekiedy do 130 cm) są jednymi z najliczniej reprezentowanych.

Michał Mackiewicz

Skip to content