Krzyżyk z Olszynki Grochowskiej (biżuteria patriotyczna)

Krzyżyk drewniany, ramiona zakończone złotymi skuwkami. Miejsce połączenia ramion zamknięte w czworokątnej, również złotej puszce na której wygrawerowano z jednej strony „Z Olszynki” a z drugiej „dnia 25 lutego 1831 r.”. Na górnym ramieniu znajduje się kółeczko do zawieszenia. Istniały dwa typy tego rodzaju pamiątek: ze spojeniem ramion pełnym, i w formie szkatułki. Umieszczano w niej nieco ziemi z pobojowiska, włosy ukochanej osoby, skrawki odzieży, wiersze patriotyczne i tym podobne pamiątki. Krzyżyk zakupiony został do zbiorów Muzeum w 1972 r. Miał on należeć do uczestnika Powstania Listopadowego porucznika Adama Pągowskiego.

Już w trakcie Powstania Listopadowego popularne stały się przedmioty wykonane z drzew rosnących w słynnym lasku olszynowym pod Grochowem. Jak pisał wkrótce po bitwie Kurier Polski „Pomysłowość Warszawian zmierza zużytkować drzewo słynnej Olszynki wyrobem z niego tabakierek pamiątkowych i innych drobiazgów”.
Wykonywano także igielniki, kubki z pokrywkami ale najpopularniejsze były krzyżyki noszone jako element stroju, jeszcze długo po upadku powstania. Przekazywano sobie – nieomal jak relikwie – nawet gałązki ścięte w Olszynie. Działo się tak szczególnie podczas obchodów kolejnych rocznic bitwy. Już w trakcie powstania przesyłano je znajomym w Niemczech i Francji, jako dowód polskiego bohaterstwa. Zabierali je ze sobą wygnańcy udający się na emigrację, dla których drobiazgi te były często ostatnią pamiątką Ojczyzny.
Wymiary: 52 X 33 mm

Marcin Ochman

zobacz także:

[word=biżuteria patriotyczna]biżuteria patriotyczna[/word]
[word=Broszka srebrna (biżuteria patriotyczna)]broszka srebrna [/word]
[word=Pierścień srebrny (biżuteria patriotyczna)]Pierścień srebrny[/word]
[word=Pierścień z okresu Powstania Styczniowego (biżuteria patriotyczna)]Pierścień z okresu Powstania Styczniowego[/word]
[word=Klamra do pasa z okresu Powstania Styczniowego (biżuteria patriotyczna)]Klamra do pasa z okresu Powstania Styczniowego)[/word]

Skip to content