Kałkan paradny (dekoracyjny) pancerny

Lekka tarcza wschodnia typu [word=Kałkan]kałkan.[/word] Strukturę tarczy wykonano z kilkunastu koncentrycznie ułożonych prętów figowych. Pręty opleciono na przemian jedwabną nicią koloru karmazynowego, a także nicią srebrną, która układa się w motyw roślinny w formie kwiatów i liściastych gałązek. W środku położone umbo metalowe z wyrytowanym drobnym wzorem roślinnym. Krawędź umba ujęta w gładki otok, a pod krawędzią ozdobne frędzle ze złotej nici. Na środku umba umieszczona z masy perłowej z umieszczonymi dla ozdoby kamieniami szlachetnymi. Wokół symetrycznie rozłożone trzy ozdoby wykonane również z masy perłowej z ułożonymi w krzyż kamieniami szlachetnymi. Nitami mocuje się sznurki imacza, którego jeden ze sznurów jest na tyle długi aby tworzył pętlę umożliwiającą zarzucenie tarczy na plecy. Bardzo często nity dodatkowo osłonięte są tarczkami metalowymi w celu zabezpieczanie (w kałkanie bojowym) bądź zamaskowania ze względów estetycznych ( przy kałkanie paradnym). Trzy kolejne ozdoby z masy perłowej umieszczone przy krawędzi. Właśnie te ozdoby mają maskować nity imaczy. Dodatkowo przy krawędzi umba, na tarczkach miedzianych, wykonane również z masy perłowej cztery ozdoby okrągłe. Poniżej ułożone na przemian czworokątne ozdoby, także na miedzianych tarczkach.

Kałkany paradne najczęściej transportowano w specjalnych pokrowcach skórzany, w który wkładano kałkan, natomiast pokrowiec dodatkowo wkładano w pokrywy miedziane. W Rzeczypospolitej wraz z rozwojem liczebnym jazdy średniej nastąpił wzrost zapotrzebowania na kałkan, spowodowało to import gotowych kałkanów z Turcji, ale także surowców z których następnie w miastach południowo wschodniej Rzeczpospolitej (przeważnie województwo ruskie oraz podolskie) zamieszkanych w dużej liczbie przez Ormian wytwarzano kałkany. Zdobienia różniły się od importowanych ze wschodu, bazując przede wszystkim na wzorach typowych dla Ormian polskich, a także ze sporą domieszką wzornictwa zachodnioeuropejskiego.

Średnica: 62 cm
Waga: 3,18 kg
Jarosław Godlewski

Zobacz również:
[word=Kałkan]Kałkan[/word]

Skip to content