Jan Bezard
właść. Johann Ritter von Bezard
Urodził się 5 maj 1871 w Przyborowie koło Brzeska. Jego ojciec był zawodowym oficerem armii austro-węgierskiej. Od wczesnej młodości był przygotowywany do kariery wojskowej. Studiował w Akademii Wojskowej w Wiener-Nustadt (1889-1892) i Wyższej Szkole Wojennej w Wiedniu (1895-97). Po krótkiej służbie w 13 pułku Piechoty w Tarnowie został przeniesiony w randze porucznika do Wojskowego Instytutu Geograficznego. Po krótkim stażu w jednostkach liniowych kontynuował w latach 1905-11) pracę naukową w Akademii Wojskowej i Wyższej Szkole Wojennej. Wykładał tam topografię i kartografię, wykazując się nieprzeciętnymi zdolnościami. W tym okresie rozpoczął prace nad skonstruowaniem nowego rodzaju busoli polowej. W latach 1911-13 powstało kilka modeli na które uzyskał patenty. Doskonałe busole systemu Bezard zostały szybko wprowadzone na wyposażenie większości armii.
W ostatnich latach przed wojną J. Bezard, już w stopniu majora, dowodził batalionem elitarnego 2 Pułku Strzelców Cesarskich w Bolano. Wraz z nim wziął udział w pierwszych walkach w sierpniu 1914 roku między innymi w bitwie pod Komarowem. Odznaczył się w nocy z 6 na 7 września pod Bełzem. Na czele swego batalionu uderzył na obozowisko rosyjskie zdobywając osiem armat i biorąc do niewoli dwóch generałów i kilkuset żołnierzy, za co J.Bezard otrzymał Order Żelaznej Korony III klasy. Niestety, już następnego dnia został ranny, a następnie wraz ze szpitalem polowym sam trafił do niewoli. Będąc jeńcem ciężko chorował i jako inwalida w lutym 1918 roku powrócił do Austrii. Po całkowitym wyleczeniu otrzymał stopień pułkownika i przydział na front włoski.
Po zakończeniu wojny nie został zdemobilizowany. Mimo to, w październiku 1919 roku zwrócił się o przyjęcie do Wojska Polskiego. Od 1922 roku wykładał terenoznawstwo w Wyższej Szkole Wojennej, a później współorganizował Wojskowy Instytut Geograficzny. W tym czasie udoskonalił swoją busolę, która znalazła zastosowanie także w polskiej armii. Odszedł w stan spoczynku w roku 1927. Zamieszkał w rodzinnym majątku w Przyborowie. Zmarł po 1946 roku.
Marcin Ochman
Zobacz także:
[word=Busola kierunkowa systemu Bezarda]Busola kierunkowa systemu Bezarda[/word]
[word=Kompas artyleryjski „AK”]Kompas artyleryjski „AK”[/word]
[word=Busola kierunkowa systemu Adrianowa]Busola kierunkowa systemu Adrianowa[/word]