Nowa siedziba Muzeum Wojska Polskiego w Cytadeli Warszawskiej

Kalendarium Dziejów Oręża Polskiego - Oś Czasu

0966
14 kwietnia
Chrzest Mieszka I
Chrzest Polski

Dokładna data chrztu nie jest znana. Przyjmuje się że, polski książę wraz ze swoim dworem przyjął chrzest w obrządku rzymskim w Wielką Sobotę 966 r. Chrztu dokonał przypuszczalnie biskup misyjny Jordan, który przybył na ziemie polskie rok wcześniej w orszaku księżnej Dobrawy. Miejsce uroczystości, wobec braku źródeł, jest do dziś tematem sporu historyków. Wskazuje się Poznań, Gniezno lub Ostrów Lednicki. Chrzest przyjęła tylko wąska grupa dworzan i możnowładców z najbliższego otoczenia książęcego. Pozostałości wierzeń pogańskich…
Read More

0967
14 kwietnia
Bitwa z Wolinianami
Bitwa z Wolinianami

Starcie pomiędzy wojskiem księcia Mieszka I i wspierającymi go Czechami, a wojskiem Wolinian prowadzonym przez niemieckiego wielmożę Wichmana. Starcie zakończyło się sukcesem wojsk książęcych i czeskich. Wichman zginął podczas ucieczki. Mieszko I odesłał jego zbroję i miecz cesarzowi.

0972
24 czerwca
Bitwa pod Cedynią
Bitwa pod Cedynią

Rosnące wpływy polityczne księcia Mieszka I na Pomorzu Zachodnim, które było obiektem ekspansji możnowładców wschodnich terenów Cesarstwa Niemieckiego, stały się przyczyną konfliktu między margrabią Łużyc a władcą Poski. Margrabia marchii łużyckiej Hodon, zebrawszy kilkutysięczne wojsko i uzyskując wsparcie grafa Zygfryda z Walbercku, wyruszył wbrew stanowisku cesarza Ottona I na wyprawę wojenną na ziemie Mieszka I. Książę polski, spodziewając się ataku, podzielił swoje siły na trzy części. Pierwsza, dowodzona osobiście przez władcę, blokowała przeprawę przez rzekę…
Read More

0992
25 maja
Śmierć księcia Mieszka I
Śmierć księcia Mieszka I

Mieszko I był pierwszym historycznym władcą Polski. Dokończył on proces jednoczenia ziem położonych między Odrą a Bugiem, zapoczątkowany przez swego ojca Siemomysła. W 966 r. Mieszko przyjął chrzest w obrządku łacińskim za pośrednictwem Czech, dzięki czemu Polska weszła w skład wspólnoty chrześcijańskiej Europy. Pod koniec panowania, powierzył swoje państwo pod opiekę papieską dokumentem „Dagome iudex”, który jednocześnie opisywał granice państwa polskiego w końcu X w. Książę Mieszko podczas swego panowania prowadził zwycięskie wojny z Czechami,…
Read More

0997
23 kwietnia
Śmierć świętego Wojciecha
Śmierć świętego Wojciecha

Były biskup praski Wojciech z rodu Sławnikowiców, prowadząc akcję chrystianizacyjną wśród Prusów, został przebity włócznią i poniósł śmierć. Według zachowanych relacji atak nastąpił, gdy przyszły męczennik wraz z towarzyszami wycofywali się już w kierunku morza i wypoczywali w świętym dla Prusów gaju, w okolicach dzisiejszego Pasłęka. Piastowski książę Bolesław I Chrobry, będąc przyjacielem męczennika, wykupił jego ciało, dając za nie tyle złota, ile ważyły zwłoki. Wojciech pochowany został katedrze gnieźnieńskiej. Władca Polski wykorzystał propagandowo śmierć…
Read More

1000
8 marca
Zjazd gnieźnieński.
Zjazd gnieźnieński.

Zjazd gnieźnieński. W Gnieźnie zebrał się synod kościelny, który wprowadził nową organizację kościelną na terenie państwa polskiego. Ustanowiono arcybiskupstwo gnieźnieńskie. Powołano nowe biskupstwa, podległe arcybiskupom w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie, a biskupstwo poznańskie uznano za podległe bezpośrednio papieżowi. Uroczystości uświetniła wizyta cesarza niemieckiego Ottona III, który pielgrzymował do grobu swojego przyjaciela, biskupa praskiego Wojciecha, zamordowanego w trakcie pracy misyjnej przez Prusów w 997 r. Ciało męczennika wykupił władca Polski Bolesław Chrobry i uroczyście umieścił w…
Read More

1012
20 sierpnia
Lubusz w płomieniach: Bolesław Chrobry zdobywa i pali gród w konflikcie z królem niemieckim

Spalenie Lubuszy. Podczas konfliktu księcia piastowskiego Bolesława I Chrobrego z królem niemieckim Henrykiem II polski książę zdobył i spalił gród Lubusz. Fortyfikacja zbudowana była na zachodnim brzegu Odry. W następnym roku walczące strony podpisały pokój w Merseburgu. Polski książę uznał się lennikiem króla niemieckiego i uzyskał w lenno Milsko i Łużyce.

1013
24 maja
Pokój w Merseburgu.
Pokój w Merseburgu.

W nocy z 24 na 25 maja zawarty został pokój pomiędzy królem Niemiec Henrykiem II a księciem Bolesławem I Chrobrym. Piastowski książę uznał się za lennika króla Niemiec i jako lenno otrzymał Łużyce i Milsko. Henryk II obiecał Chrobremu posiłki w planowanej wyprawie na Ruś i obietnicy dotrzymał. W następnych latach polski książę nie wywiązywał się jednak ze swoich obowiązków lennika, co doprowadziło do wybuchu kolejnej wojny polsko-niemieckiej. 

1015
3 sierpnia
Bitwa pod Krosnem.

Bitwa pod Krosnem. Podczas wojny pomiędzy cesarzem Henrykiem II a polskim księciem Bolesławem Chrobrym doszło do zaciętych walk nad Odrą, w pobliżu Krosna. Znacznie silniejsze wojska cesarskie zdołały przeprawić się na drugi brzeg rzeki broniony przez wojów dowodzonych przez syna Chrobrego, Mieszka. Straty wojsk piastowskich były dużo większe niż cesarskich. Henryk II, nie uzyskawszy pomocy sojuszników, zrezygnował z marszu w głąb Polski. Podczas odwrotu, w kraju Dziadoszan na Śląsku, wojska cesarskie zostały pobite przez Polaków.…
Read More

1017
9 sierpnia
Przybycie wojsk cesarskich pod Głogów

Przybycie wojsk cesarskich pod Głogów. W wojnie polsko-niemieckiej z lat 1015-1018 armia cesarza Henryka II, walcząc z polskim księciem Bolesławem Chrobrym, przeszła przez Śląsk i stanęła pod Głogowem. Oprócz rycerstwa niemieckiego w jej składzie znalazły się posiłki czeskie i wieleckie. Dotarłszy pod Głogów, cesarz w obawie przed zasadzką, zrezygnował z forsowania Odry i skierował się na południe w stronę grodu w Niemczy, który bez skutku oblegał przez trzy tygodnie.

15 sierpnia
Oblężenie Białej Góry (niem. Belgern)

Oblężenie Białej Góry (niem. Belgern). W czasie wojny polsko-niemieckiej wojska cesarza Henryka II oblegały gród w Niemczy. W tym czasie oddziały polskie księcia Bolesława Chrobrego dokonały dywersji na terytorium nieprzyjaciela i zaatakowały gród Białą Górę nad rzeką Łabą w Saksonii. Wojom Chrobrego zdobycie grodu się nie powiodło, poczynili jedynie zniszczenia w jego okolicach. Także cesarz nie zdobył Niemczy. W styczniu następnego roku zawarto korzystny dla Polski pokój w Budziszynie.

1018
30 stycznia
Pokój w Budziszynie.
Pokój w Budziszynie.

Układ zawarli książę Polski Bolesław I Chrobry i cesarz Niemiec Henryk II Święty. Porozumienie kończyło pierwszy w dziejach poważny, szesnastoletni, konflikt zbrojny między księstwem Polski i Świętym Cesarstwem Rzymskim Narodu Niemieckiego. Polska uzyskała Milsko i Łużyce oraz cesarską pomoc w planowanej wyprawie na Kijów. Traktat umocniono małżeństwem Bolesława z córką margrabiego Miśni Hermana I – Odą.

22 lipca
Bolesław Chrobry zdobywa Kijów po zwycięskiej bitwie z Rusinami

Po zakończeniu wojen z Niemcami polski książę Bolesław Chrobry wyruszył na wyprawę wojenną na Ruś, celem wsparcia swojego zięcia Świętopełka w walce o tron kijowski. Prowadził ze sobą armię złożoną z wojów polskich, posiłków węgierskich (500 wojowników) i niemieckich (300 wojowników) oraz Pieczyngów (1000 wojowników). Zaraz po przekroczeniu Bugu pod grodem Wołyń doszło do bitwy z wojskami księcia ruskiego Jarosława. Rusini bitwę przegrali, dzięki czemu książę Bolesław Chrobry zdobył Kijów.

14 sierpnia
Zdobycie Kijowa przez Bolesława Chrobrego.
Zdobycie Kijowa przez Bolesława Chrobrego.

Piastowski książę Bolesław I Chrobry po zakończeniu wojen z Niemcami podjął wyprawę na Ruś, celem wsparcia swojego zięcia, księcia Świętopełka w walce o tron kijowski. W lipcu 1018 r. pobił nad Bugiem oddziały księcia Jarosława Mądrego i ruszył na Kijów. Miasto zdobył 14 sierpnia po krótkim oblężeniu. Zwycięski książę zgodnie z planem osadził na tronie Świętopełka, a wracając z wyprawy przyłączył do Polski Grody Czerwieńskie. Ze zdobyciem Kijowa wiąże się legenda o polskim mieczu koronacyjnym…
Read More

1025
18 kwietnia
Koronacja Bolesława I Chrobrego.
Koronacja Bolesława I Chrobrego.

Książę piastowski Bolesław Chrobry, wykorzystując bezkrólewie w Cesarstwie po śmierci wrogiego Polsce cesarza Henryka II oraz poparcie papieża Jana XIX, koronował się na pierwszego króla Polski. Samego aktu dokonał zapewne arcybiskup gnieźnieński Hipolit w asyście biskupów polskich. Koronacja królewska uwieńczyła trzydziestoletnie panowanie, w trakcie którego Chrobry powiększył terytorium Polski o Morawy, Milsko, Łużyce, Słowację i Grody Czerwieńskie. Zapewnił Polsce niezależną metropolię kościelną i równorzędną pozycję wśród chrześcijańskich państw Europy Zachodniej. Chrobry zmarł kilka miesięcy po…
Read More

17 czerwca
Ostatni akt króla-conquistadora: Zgon Bolesława I Chrobrego, założyciela polskiej korony

Śmierć Bolesława I Chrobrego. Był on pierwszym królem w historii Polski, pierworodnym synem Mieszka I i księżniczki czeskiej Dobrawy. Zmarł niedługo po koronacji, która miała miejsce w kwietniu tego samego roku. Prowadził zwycięskie wojny, w trakcie których powiększył Polskę o Milsko, Łużyce i Grody Czerwieńskie. Według tradycji ciało monarchy złożono w katedrze w Poznaniu. Jego następcą został syn, Mieszko II Lambert.

25 grudnia
Koronacja Mieszka II Lamberta na króla Polski (1025-1034).

Koronacja Mieszka II Lamberta na króla Polski (1025-1034).

1054
22 maja
Pokój w Kwedlinburgu: Uzgodnienie losów Śląska między Kazimierzem I a Brzetysławem I

Pokój w Kwedlinburgu. Został zawarty pomiędzy księciem czeskim Brzetysławem I a księciem polskim Kazimierzem I Odnowicielem za pośrednictwem cesarza Henryka III. Podczas spotkania w kwedlinburskiej rezydencji cesarza uzgodniono, że Śląsk wraz z Wrocławiem, zbrojnie zajęty przez wojska Kazimierza w 1050 r., pozostanie przy Polsce. Kazimierz i jego następcy będą płacić Czechom trybut w wysokości 30 grzywien złota i 500 grzywien srebra rocznie.

1058
28 listopada
Śmierć księcia Kazimierza Odnowiciela w Poznaniu. Władzę po nim w Polsce przejął syn, Bolesław II Śmiały.

Śmierć księcia Kazimierza Odnowiciela w Poznaniu. Władzę po nim w Polsce przejął syn, Bolesław II Śmiały.

1076
25 grudnia
Książę piastowski Bolesław II Szczodry zwany również Śmiałym (1054-1079)

Książę piastowski Bolesław II Szczodry zwany również Śmiałym (1054-1079), uzyskawszy zgodę papieża Grzegorza VII, został koronowany na króla Polski. Aktu koronacji w gnieźnieńskiej katedrze dokonał najprawdopodobniej abp gnieźnieński Bogumił. Niecałe trzy lata później król popadł w konflikt z biskupem Stanisławem w wyniku którego został wygnany z kraju.

1079
11 kwietnia
Męczeńska śmierć biskupa krakowskiego Stanisława ze Szczepanowa.
Męczeńska śmierć biskupa krakowskiego Stanisława ze Szczepanowa.

Biskup krakowski, oskarżony o zdradę, został zabity na polecenie króla Bolesława II Szczodrego. Sprawa rzekomej zdrady nie jest dostatecznie wyjaśniona, gdyż relacje zachowanych źródeł są skąpe i sprzeczne. Prawdopodobnie biskup należał do opozycji antykrólewskiej i wspierał obóz procesarski. Rozczłonkowane w wyniku egzekucji ciało biskupa pochowane zostało w kościele św. Michała w Krakowie, potem szczątki przeniesiono do katedry wawelskiej. Od końca XII w. grób biskupa stał się celem pielgrzymek, a w następnym stuleciu uznano go za…
Read More

1090
15 sierpnia
Bitwa pod Nakłem i krótkotrwała dominacja polska

Bitwa pod Nakłem. Palatyn Sieciech walczący po stronie księcia polskiego Władysława I Hermana zdobył Nakło, jeden z najważniejszych pomorskich grodów. Rozbił też posiłki idące na pomoc oblężonym. Pomimo zajęcia Nakła, a potem innych ośrodków grodowych trwałe opanowanie Pomorza nie powiodło się. Sieciech, chcąc zdławić opór, nakazał spalić „w jednym dniu i jednej godzinie” pomorskie warownie, co wywołało powstanie i ponowne wygnanie załóg polskich z Pomorza.

1091
5 kwietnia
Bitwa pod Drzycimiem

Bitwa pod Drzycimiem. Starcie Pomorzan z wojskami Władysława I Hermana nad rzeką Wdą. Wojska książęce dowodzone najprawdopodobniej przez palatyna Sieciecha starcie wygrały, ale poniosły też bardzo duże straty. Próby odzyskania Pomorza przez Władysława I Hermana zakończyły się niepowodzeniem. Dokonał tego dopiero jego syn, Bolesław III Krzywousty.

1109
10 sierpnia
Bolesław III Krzywousty zwycięża pod Nakłem i zdobywa grody pomorskie

Książę Bolesław III Krzywousty walcząc z Pomorzanami obległ Nakło. Dobrze ufortyfikowany gród pozostawał niezdobyty pomimo szturmowania i zastosowania machin oblężniczych przez wojów Bolesława. Obrońcy wynegocjowali z Krzywoustym zawieszenie broni, podczas którego sprowadzili posiłki. 10 sierpnia, pod nadal niezdobytym grodem, rozegrała się bitwa pomiędzy posiłkami pomorskimi a wojskiem Bolesława III Krzywoustego i wojewody Skarbimira, która została wygrana przez wojska książęce. W jej wyniku skapitulował gród Nakło, a po nim sześć innych grodów pomorskich.

24 sierpnia
Początek oblężenia Głogowa.

Latem 1109 r. armia cesarza niemieckiego Henryka V, wspomagana przez posiłki czeskie, wyruszyła w kierunku granic polskich. Celem wyprawy było osadzenie na tron polskim Zbigniewa, wygnanego z kraju przez swojego przyrodniego brata, władcę Polski Bolesława III Krzywoustego. Wojska cesarskie podeszły pod silnie umocniony gród w Głogowie. Był jeden z najważniejszych punktów obronnych przy zachodniej granicy Polski. Atakując z zaskoczenia, udało im się zniszczyć podgrodzie oraz pobić część posiłków przysłanych przez Krzywoustego. Samego grodu cesarzowi nie…
Read More

Skip to content