Bagnet austriacki tzw. „ersatz” model 1917 do karabinu Manlicher wz.1895; z pochwą

Bagnet złożony z 4 elementów: głowni z trzpieniem, sprężyny blokującej, jelca i dwóch nitów mocujących. Głownia i trzpień wykonane z odcinka stalowego płaskownika, oksydowanego na kolor ciemno-szary. Głownia dł. 253 mm, szer. u nasady 23 mm, grub. 4 mm, prosta. Sztych centryczny. Głownia przy nasadzie skręcona asymetrycznie wzdłuż osi o kąt 90º, przechodzi dalej w prosty trzpień. Do trzpienia przymocowane: jelec i sprężyna mocująca. Jelec stalowy, z kątownika o wym. 35 x 35 mm, z otworem na lufę śr. 13 mm, przymocowany do trzpienia dwoma stalowymi nitami o okrągłych, wypukłych główkach. Pomiędzy nitami wybita litera „J”. Po stronie wewnętrznej trzpienia przymocowana tymi samymi nitami co jelec prostokątna sprężyna mocująca z otworem blokującym. Sprężyna dł. 138 mm, szer. 22 mm, z otworem o wym. 20 x 11 mm. Górna część sprężyny, powyżej trzpienia, lekko odchylona na zewnątrz. Koniec trzpienia z wycięciem dł. 46 mm i szer. 6 mm. Trzpień na wysokości wycięcia jest jednostronnie wcięty o 2 mm celem przepuszczenia śruby mocującej górny bączek karabinu. Wycięcie w trzpieniu i otwór w sprężynie mocującej służą do zakładania bagnetu na lufie karabinu.
Pochwa blaszana dł. 262 mm, zakończona kuleczką. Ujście pochwy z niewielkim kołnierzem, którego przedłużeniem wewnątrz pochwy jest dławik. Dławik przymocowany za pomocą stalowych nitów z obu stron pochwy. W odległości 20 mm poniżej ujścia pochwy stalowy hak-zaczep do żabki.
Szybkie wyczerpanie się zasobów materiałowych, a także duże straty poniesione przez armię austriacką w przedłużającej się wojnie zmusiły służby kwatermistrzowskie do opracowania kilku odmian bagnetów zastępczych. Poza bronią regulaminową, która przeważnie była kierowana do jednostek pierwszorzutowych, armia austriacka używała także broń zdobytą na przeciwniku, np. rosyjską, włoską lub zarekwirowaną – dotyczyło to bagnetów produkowanych dla Grecji, Holandii i Rumunii. Bagnety takie poddawano modyfikacjom, tak żeby można było je zastosować przy starszych modelach karabinów używanych w oddziałach garnizonowych lub drugorzutowych. Inaczej przedstawia się kwestia bagnetów zastępczych wyprodukowanych w czasie wojny. Ich założeniem konstrukcyjnym było maksymalne uproszczenie technologii wykonania, tak aby mogły być one szybko i w dużych ilościach produkowane w małych warsztatach przez niewykwalifikowaną siłę roboczą. Były to zazwyczaj mocno uproszczone wersje stosowanych dotychczas bagnetów. Przyjmuje się, że pierwsze egzemplarze bagnetów zastępczych w armii austriackiej pojawiły się pod koniec 1914 lub na początku 1915 roku, świadczą o tym znaleziska na polach bitew stoczonych w I kwartale 1915 roku. Bagnety zastępcze używane były do końca I wojny światowej.

Piotr Dąbrowski

Skip to content